ابزارها و قواعد شناخته شده سیاست‌های پولی در اقتصاد ایران

تقلیل دخالت‌های مستقیم بانک‌های مرکزی در بازار‌های مالی و حضور کمرنگ‌تر دولت‌ها جه استقراض در بازار‌های مالی ویژگی‌های مهمی است که در دو دهه آخر قرن بیستم در بیشتر اقتصادها ملاحظه می‌شوند. از طرف تحولات بازار‌های مالی و ابداع ابزار‌های متنوع مالی توسط مؤسسات مالی و حتی غیرمالی موجب شده است که حجم پول و نقدینگی به‌صورت متغیری درونزا درآید. از این‌رو اعمال سیاست‌های پولی به‌صورت غیرمستقیم بیشتر از کانال اثرگذاری بر نرخ بهره و از آن طریق اثرگذاری بر بخش حقیقی اقتصاد است. مطالعه موردی سیاست‌های پولی کشور در طول برنامه سوم ناسازگاری‌های گسترده‌ای به‌جهت نکات فوق نشان می‌دهد. نقش ناکافی نرخ سود در سیستم مالی، عدم‌استفاده از شاخص شرایط پولی حاکم و به‌کاارگیری ابزار‌های پولی محدود سنتی، بی‌توجهی به‌قواعد شناخته شده سیاست‌های پولی و اعمال سیاست‌های انبساطی مالی توسط دولت بدون توجه به‌ابعاد پولی آن اعمال سیاست‌های پولی را به‌لحاظ اثرگذاری بر اهداف نهایی اگر نگوییم غیرممکن،‌ حداقل بسیار دشوار نموده است. توسل به‌اعمال قاعده تیلور و برداشت‌ خاصی از قاعده تیلور با روش اقتصادسنجی که مناسب با شرایط پولی ایران است نیز نشان می‌دهد در طول برنامه سوم، اهداف کنترل نرخ تورم و مقابله یا شکاف GDP سیاستی متفاوت با سیاست پولی حاضر طلب می‌کند. کاهش نرخ سود در جهت این اهداف نیست. سیاست‌های پولی کشور دنباله رو هزینه‌های دولت و درآمد‌های نفتی کشور بوده و نتوانسته است در راستای حصول اهداف معمول سیاست پولی حرکت کند. طبقه‌بندی JEL: E3 E52 , E58.